Marketing transakcji oznacza, że przedsiębiorstwo nastawione jest na pojedynczą sprzedaż, a relacje z klientami są krótkookresowe. Firma koncentruje się na cechach produktu, a nie na potrzebach klientów. Kontakt z klientem oraz jego obsługa są mało istotne, co powoduje, że klienci nie są lojalni wobec takiej firmy. Powyższe cechy spowodowały, że marketing transakcji okazał się mało efektywny, a rentowność okazała się niewielka. Dlatego wiele przedsiębiorstw zrezygnowało z tego typu marketingu i zaczęła stosować marketing relacji, który okazał się bardziej efektywny i zyskowny.
Marketing transakcyjny opisują następujące cechy:
• Uproszczone postrzeganie klienta;
• Krótkookresowe cele;
• Organizacja marketingu według kryterium funkcji;
• Niedocenianie roli konkurencji.
Marketing ten stosują: telekomunikacja, sieci komórkowe, banki, dealerzy samochodowi, firmy ubezpieczeniowe. Przedsiębiorstwa nie należącej do powyższych grup, a stosujące nadal marketing transakcji, powinny jak najszybciej zlecić specjalistom od strategii zbadanie szans i zagrożeń stosowania takiego podejścia i zastanowić się nad zmianą strategii.
Marketing transakcyjny skupia się przede wszystkim na przeprowadzeniu jak największej liczby transakcji. Oznacza to, że ta koncepcja miała na celu pozyskanie jak największej liczby klientów. Marketing ten jest powiązany z koncepcją 4P, czyli takimi instrumentami marketingu jak produkt, cena, promocja i dystrybucja. Głównym celem tej koncepcji było doprowadzenie do jak największej liczby transakcji z klientami. Specjaliści zaczęli podchodzić krytycznie do tego marketingu, gdyż był on zbytnio nastawiony na produkcję, a nie na potrzeby nabywców.
Marketing tradycyjny wyróżniają następujące cechy:
• Jest duży;
• Jest złożony;
• Wymierzony w sam środek wielkiego masowego rynku;
• Odizolowany od konsumenta;
• Oparty na formułach.
Czynniki mające wpływ na ewolucję marketingu:
• Rozwój konkurencji wynikającej ze zróżnicowania jakości produktów;
• Rozwój asortymentu i warunków bytowych ludności;
• Powiększenie się zasięgu rynku;
• Zaangażowanie ludzi o innych profesjach i wykształceniu;
• Wykorzystanie marketingu przez instytucje poza gospodarcze.
Koncepcja tradycyjna wiąże się z fizycznym i produkcyjnym powstawaniem produktu, a także z aspektem finansowym, który jest związany z produkcją. Marketing tradycyjny był charakterystyczny w systemie kapitalistycznym do połowy lat 50. XX wieku. Rynek stanowił punkt docelowy, ale był traktowany jako miejsce dokonywania kupna lub sprzedaży. Przy tworzeniu koncepcji produktu nie bierze się pod uwagę potrzeb rynku, a przede wszystkim potrzeb klienta. Promocja czy też reklama są uważane jedynie za niewielką pomoc w sprzedaży produktów. Przedsiębiorstwo skupione jest głównie na produkcji oraz technologii wytwarzania produktów. Z kolei zmiana koncepcji marketingowej oznacza ogromne zmiany w przedsiębiorstwie, co wiąże się również z kosztami. Jednak zmiana marketingu transakcji na marketing relacji może przynieść w przyszłości efekty w postaci większych przychodów.